بازتابهای ذهنی
چارچوبهاي ذهني، تعيينكننده اصلي مسير احساسات است. ما به طور ناخودآگاه بر اساس تصورات، تصاوير، تجارب شخصي و باورها و الگوهاي ذهنيمان، رويدادها، حوادث و آنچه در پيرامونمان ميگذرد را مورد قضاوت قرار داده، و نسبت به آنها واكنش رواني (بازتاب) منفي يا مثبت نشان ميدهيم. ذهن بيشتر آدمها مخزن زبالههاي عاطفي است. انواع تمايلات و قضاوتهايي كه هيچگونه تسلطي بر آنها نداريم در فضاي مستعد ذهن جاري ميشود و بي آنكه بدانيم؛ درهم ريخته، درمانده، افسرده و به نوعي برده افکارمان ميشويم.
بسياري از افكار منفي را مرتب تكرار ميكنيم در مكالماتمان سخنان منفي بر زبان ميآوريم، درباره ديگران و اوضاع و احوال روزگار و رويدادها قضاوتهاي انتقادآميز و بيپايه و اساس مينماييم. ديگران را افرادي نالايق و تهي از عشق ميدانيم و… وقتي ذهن سرشار از افكار منفي است چگونه انتظار داريم که احساس خوشي و سعادت – كه ريشه در مثبت انديشي و نيكنگري دارد- داشته باشيم.
با اينكه به نظر ميرسد اين افكار منفي تصادفي یا به دليل عوامل بيروني راه به ذهن ما يافتهاند، اما در اصل خود ما آنها را به ذهنمان راه دادهايم.تغيير الگوي نگرش ميتواند موجب تصحيح ادراك و تصور اشتباه ما شود. شايد با ارزشترين موهبت انسان، آزادي فکر و اندیشه باشد، اما چه كنيم كه قدرت اختيار خود را براي انتخاب افكار مثبت به كار گيريم؟ وقتي بتوانيم افكار مثبت و تصاوير ذهني سالم را انتخاب كنيم، همه توهماتي كه موجب ياس، نااميدي، سرخوردگي و دلسردي است را از خود دور خواهيم كرد. بايد افكار آميخته به ترس، منفيگرايي و احساس گناه را كنار بگذاريم و با تغيير قالبهاي ذهنی کهنه؛ به شادي، تسلی خاطر و امنيت رواني دست يابيم.
واكنشي كه بيشتر اوقات به اتفاقات نشان ميدهيم منفي است. بازتابهاي منفي ما ریشه در زيرساختهاي روانمان دارد. اگر در هر رويدادي قضاوتهاي منفي را كنار بگذاريم، گامي برای رسيدن به دروازههاي بيكران آرامش برداشتهايم.
براي اين منظور بايد توهم و نگرشهاي كهنه را دور ريخته و به رخدادها و پیشامدها به شکل ديگري نگاه كرد. طرز تلقي و احساس ما از هر واقعه و رويدادي كه با آن روبهرو ميشويم، در ذهنمان قرار دارد و اين افكار دروني ما هستند كه به بيرون منتقل ميشوند. سوابق احساسي مثل: ترس، رنج، عشق، خوشي، نااميدي، خشم، نفرت و… در بايگاني ذهن طبقهبندي شده و در اثر آنچه برايمان اتفاق ميافتد، يكي از آنها را احضار میکند كه در نتیجه دستخوش آن حس و حال ميشويم. یعنی ذهن ما اطلاعات گذشته را كه تضادهاي حل نشده را در خود ثبت كرده است به واقعه زمان حال انعكاس (انتقال) ميدهد.