در ماده ۸۲ قانون جمهوری اسلامی ایران، مجازات تجاوز جنسی اعدام است. متجاوزان معمولا فقط براساس شهادت گواهان محکوم نمیشوند، ازاینرو باید مدارک مستدل و تاییدکننده دیگری نیز کسب شود؛ مدارکی مربوط به اثبات دخول، هویت تجاوزکننده و این واقعیت که نزدیکی بدون رضایت زن رخ داده است. چنانچه جرم در خانه، باغ، خیابان تاریک یا جایی دورافتاده به وقوع پیوسته باشد، معمولا مدارک به سختی به دست میآید.
«احکام این جرم یا برائت است یا اعدام، حد وسطی ندارد. اگر اعدام نبود و به طور مثال ۲۰ سال حبس بود قاضی نمیترسید مجازات تعیین کند، اما این مجازاتها کار را مشکل کرده. از یک طرف مجبوریم حکم اعدام دهیم و از سویی اگر حکمی ندهیم، روان از دست رفته یک زن قربانی را در نظر نگرفته ایم. این درحالیست که اثبات جرایم حَدی با کوچکترین شبه ای سخت میشود. مشکل دیگر ما این است که مجرمان در اداره پلیس آگاهی اقرار میکنند، اما در دادگاه حرفشان را عوض کرده و حتا شاکیان را نیز تهدید مینمایند» (ولیالله حسینی، قاضی دادگاه کیفری استان تهران- منبع اینترنت)
بررسی فقهی و حقوقی تجاوز جنسی
معنای واژه عُنف در برگیرنده اجبار و خشونت است و «اکراه» نیز به معنی واداشتن کسی به زور و ستم. اکراه را درسایر موارد به جز تجاوزات جنسی به کررات در حقوق مشاهده میکنیم مثلا در معامله، جنایت و… تعریف زنا در فقه وقانون مجازات، رابطه جنسی دو فرد غیرمحرم است. درمواد ۱-۲۲۱ لایحه قانون مجازات اسلامی و۶۳ قانون مجازات اسلامی فعلی، درباره اثبات زِنا در فقه مواردی همچون بالغ بودن، عاقل بودن، عالم بودن به موضوع و حکم قضیه و مختار بودن افراد به زنا اشاره دارد. براساس ماده ۱۸-۲۲۱ لایحه قانون مجازات اسلامی چنانچه زِنا یا لواط دارای شرایط کامل باشد؛ مستوجب حد شرعی خواهد بود. درصد زیادی از پرونده هایی که در دادگاهها مطرح میشود به اثبات حَد نمیرسد و فقط در مقام تعزیر است.
تجاوز به عُنف، شدیدترین نوع خشونت جنسی است که طی آن مردی به عُنف(خشونت با توسل بهزور) و بدون تمایل زن، با او نزدیکی کند. در جرم شناسی تعریف آن «نزدیکی» جنسی با فردی دیگر، بدون رضایت اوست، که به نظر میرسد باید مفهوم «اختیار» نیز به این تعریف اضافه شود. نزدیکی فرد بالغ با افراد کم سن و سال (نابالغ) حتا اگر با رضایت او باشد تجاوز محسوب میشود. اثبات زِنا در فقه و قانون مجازات اسلامی از سه طریق اقرار، شهادت شهود (بَینه) و علم قاضی صورت میگیرد، به جز موارد قتل که بحث قِسامِه (قسم خوردن گروهی) نیز اضافه میشود. حد شرعی زِنا با چهار بار اقرار که به صورت صریح و روشن بیان شود، محقق میگردد، و زِنا صرفا در حق اقرارکننده تحقق مییابد.
چون قانونگذار در بحث آبرو سختگیری کرده، و مجازات مرتکبان زِنا مجازات شدیدی است، ازاینرو شهادت باید روشن، بدون ابهام و مستند به مشاهده عمل باشد درغیراین صورت مجازات حَد، ثابت نخواهد شد. قاضی برای صدور حکم باید به علم، قطعیت و یقین برسد. موارد پذیرش ادعای اکراه در دستگاه قضایی در بحث تجاوز و برخی موارد آن، وجود بَینه کافی و شاهد درخصوص ادعا، داشتن دلایل کافی برای ارایه به دادگاه، جَزم و قطعیت داشتن در ادعای اکراه، بیان ادعای یکسان در طول مراحل دادرسی، عدم اشتهار به فساد اخلاقی، عدم وجود سابقه دوستی طولانی بین زن و مرد، عدم وجود اصرار بر ازدواج، سابقه خواستگاری، نامزدی و … است.
