اجتماعی

کیف قاپی – قسمت ۲

کیف قاپی - دکتر افشین طباطبایی
نوشته شده توسط افشین طباطبایی

اقدامات آزار دهنده و خشن باندهای کیف ­قاپی صرفا به سرقت اموال با ضرب و شتم مالباختگان ختم نمی­شود و گاه حوادث خونین و دلخراش­ تری را رقم می­زند. در یکی از حوادث، وقتی مسوول یکی از کاروان­های زیارتی، در برابر سارقان مقاومت کرد او را به ­طرز فجیعی با ضربات متعدد چاقو به قتل رساندند و از صحنه گریختند. کیف­ قاپی در زمره­ سرقت­های عُنف به حساب می­آید، که در بسیاری از مواقع منجر به آسیب روحی، جسمی و مالی قربانی می­شود، شواهد بیانگر این است که با وجود   دستگیری­های انجام شده خلا­هایی در قانون وجود دارد که باید هر چه سریع­تر برطرف گردد.

برخی سارقان از راه سرقت امرار معاش می­کنند. ولی بخش قابل توجهی از سرقت­ها توسط سارقان حرفه­ ای انجام می­شود، اگر ۵ هزار نفر از سارقان حرفه ­ای شناسایی شوند و در محل سکونت خود تحت تدابیر شدید امنیتی محدود شوند درصد زیادی از سرقت­های مهم نیز کاهش خواهند یافت. عامل اصلی سرقت­های به عُنف خود سارق نبوده بلکه مال­ خرها هستند، در ارتباط با این نوع جرایم معمولا معتادان و افرادی که نیاز به پول دارند، اقدام به سرقت به عُنف(با خشونت) می­کنند و مال ­خران ب­عنوان عنصر اصلی، اموال سرقتی را به فروش می­رسانند.

اگر کسی مال مشکوک را خریداری نکند، وقوع این نوع جرایم هم کاهش خواهد یافت. بخش عمده ای از لوازم دست دوم خودرو سرقت شده است؛ در حقیقت وقتی فردی چنین وسایلی تهیه می­کند یعنی مال خود را دوباره می­خرد. بررسی پرونده ­های کیف ­قاپی بیانگر این واقعیت است که بیش­تر این مجرمان سابقه­ دار ، و دارای اعتیاد چند ساله به انواع مواد مخدر هستند. از آنجا که غالب معتادان قادر به تامین هزینه­ بالای مواد مصرفی خود نیستند، به ناچار دست به کیف­ قاپی می­زنند. کیف ­قاپان عمدتا حرفه­ ای و با سابقه بوده و بیش­ترشان با موتورسیکلت و تعداد کمی هم (اغلب دخترها) یا در اتوبوس و مترو و دیگر جاهای شلوغ اقدام به کیف­ قاپی می­کنند. این افراد عمدتا ب­صورت باندهای چند نفره کار خود را پیش می­برند و سهمی از مال ب­دست آمده را به سر دسته باند تحویل می­دهند.

 

در گذشته مجرمی که با ۱۰۰ فقره کیف­ قاپی در پرونده ­اش دستگیر می­شد، تا زمان تشکیل دادگاه و صدور رای نهایی می­توانست با قرار کفایت ۵ میلیون تومانی آزاد شود که این امر بنوعی ارتکاب این جرم توسط مجرمان کیف­ قاپ را به ­صرفه می­کرد. این درحالی است که در قانون فعلی قرار کفالت به وثیقه تغییر کرده و بسته به این که جرم کیف ­قاپان چقدر سنگین باشد و چه ­مقدار از مالباختگان به سرقت رفته باشد، قرار وثیقه تعیین می­شود. بطور مثال اگر ارزش مال سرقتی از مالباخته یا مالباختگان ۱۰۰ میلیون تومان باشد، قرار وثیقه­ ای حدود ۱۳۰ میلیون تومانی تا زمان تشکیل دادگاه و صدور رای نهایی برای او تعیین می­گردد. براساس ماده ۶۵۷ قانون مجازات اسلامی مجازات کیف­ قاپی یک تا ۵ سال زندان همراه با ۷۴ ضربه شلاق است که پس از بررسی پرونده از سوی قاضی رای نهایی بسته به میزان جرم ارتکابی برای مجرم صادر می­شود.

کیف­ قاپی معلول بسیاری از بحران­ها و آسیب­های اجتماعی از جمله بیکاری، فقر، اعتیاد و … همچنین مشکلات فرهنگی جامعه است. در چنین شرایطی بنظر می­رسد تعقیب، دستگیری یا زندانی کردن سارقان موتورسوار یا غیر موتورسوار صرفا نمی­تواند کمک چندانی به حل معضل کیف ­قاپی در جامعه باشد مگر این­که در گام نخست برای رفع و ریشه­ کن کردن دلایل اولیه وقوع چنین جرایمی، چاره ­اندیشی مناسبی انجام شود. این درحالی است که آمار بالای افزایش جرایم مختلف در کشور از جمله موضوع کیف ­قاپی بیانگر این واقعیت است که متاسفانه هنوز راهکارهای موثری برای بهبود وضعیت ناهنجاری اجتماعی مربوطه و ریشه کنی کامل چنین جرایمی ارائه نشده است.

 

در چنین شرایطی که شناسایی، دستگیری و مجازات مجرمان درحال حاضر تنها روش مهار و برخورد با جرم سارقان است از این­رو، این­بار نیز شهروندان هستند که باید با آگاهی لازم و موثر خود هنگام مواجهه با چنین موقعیت­هایی کاملا هوشیارانه رفتار کنند. نکته آخر این­که به یاد داشته باشید کیف دزدها در تمام کشورهای جهان وجود دارند، پس کاری که شما می­توانید انجام دهید؛ این است که با هوشیاری و دقت خود را از خطر طعمه شدن دور نگه دارید.

 

توصیه­ های پلیس:

در سایت نیروی انتظامی برای آمادگی مردم هنگام مواجه شدن با کیف­ قاپان توصیه ­های متعدد و مهمی شده که آگاهی و به کارگیری آن­ها در مواقع نیاز برای هر شهروندی ضروری است:

۱- از حمل و جابه ­جایی پول نقد به مقدار زیاد خودداری و در حد امکان از چک­های تضمینی و مسافرتی استفاده شود.

۲- کیف­ قاپ­ها معمولا اطراف بانک­ها، دفترخانه ­ها و بنگاه­ها کمین می­کنند، درنتیجه لازم است در این محل­ها کاملا مراقب افراد غریبه و هرگونه حرکت مشکوک باشید.

۳- چنانچه به ­دلایلی مجبور به حمل پول نقد در کیف یا ساک ­دستی و … هستید سعی کنید از کسی بعنوان همراه و مراقب کمک بگیرید.

۴- هنگام حمل پول نقد حتما از خودرو استفاده کنید و از پیاده ­رفتن به ویژه در خیابان­های خلوت بپرهیزید.

۵- از به نمایش گذاشتن پول­هایتان خودداری کنید.

۶- کیف­ دستی­تان را با دستی که مجاور دیوار یا جوی آب است، حمل کنید، از حرکت در سطح سواره­ رو خیابان بپرهیزید.

۷- هنگامی­که قصد بازدید خودرویتان را دارید، کیف­ دستی خودتان را زمین نگذارید.

۸- کیف­ قاپی معمولا با موتورسیکلت­های تندرو و یک نفر ترک­ نشین با کلاه انجام می­شود، لذا مواظب این قبیل موتورسواران باشید.

۹- اگر قصد معامله­ای دارید که لازم است پول نقد حمل کنید، موضوع را با افراد غیر مطمئن بازگو نکنید.

۱۰- هنگام خروج از بانک از قرار دادن پول در کیسه­ های نایلونی خودداری کنید.

۱۱- ممکن است پس از خروج از بانک، خودرویتان از سوی سارقان پنچر شده باشد، بنابراین ابتدا وجوه همراه را داخل خودرو قرار دهید و درهای آن را قفل و از بالا بودن شیشه­ ها مطمئن شوید، سپس پنچرگیری کنید.

۱۲- اگر سرقتی رخ دهد، ضروری است با جزئیات دقیق، مشخصات موتورسیکلت، راکب و سرنشین آن بویژه نوع  و رنگ لباس ظاهر؛ از جمله چهره، مو و … همچنین جهت فرارشان را به­ خاطر بسپارید.

۱۳- پس از وقوع حادثه بلافاصله به نزدیک­ترین کلانتری مراجعه کنید و هرگونه اطلاعات درخصوص محتویات کیف یا مال دزدیده شده را در اختیار ماموران نیروی انتظامی قرار دهید.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید