اجتماعی

عفت یا حجاب

عفت یا حجاب - دکتر طباطبایی
نوشته شده توسط افشین طباطبایی

عفت یا حجاب:

دورانی که در آن زندگی می‌کنیم، «دوره­ گذار از سنت به مدرنیته» نام­گذاری شده است. در این دوره بسیاری از ارزش‌های ناب اخلاقی کمرنگ ‌شده و در آن­ها تحولی به‌وجود آمده است؛ پژوهشگران معتقدند، برای برخی افراد این ارزش‌ها کهنه بوده و با استانداردهای جامعه مدرن ـ که بر محور انسان بنا گردیده ـ ناسازگار است و همخوانی ندارد.

هجوم گسترده رسانه‌های جمعی ـ اعم از ماهواره، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی ـ موجب شده تا تهاجم فرهنگی مهندسی شده­ وسیعی در جامعه­ ما رخ دهد، که زمینه­ بروز بسیاری از ناهنجاری­ ها را فراهم آورده که اجتماع را دچار چرخش هنجاری جدی و خطرناکی کرده است. به‌گونه‌ای‌ که اگر زمانی رعایت نمادهای مذهبی در جامعه رایج بوده، هم‌ اکنون برخی به دلایل مختلفی رعایت نشانه‌های مذهبی را کنار نهاده‌اند. این دگرگونی هنجاری و حتا هنجار ستیزی در بین برخی بانوان آشکارا دیده می‌شود.

ما پیوسته درباره حجاب، مطالب مختلفى شنیده ‏ایم ولى مسأله اصلى و بنیادین، عفت است؛ عفت فراتر از حجاب است. حجاب یک امر ظاهری و بیرونی است؛ یعنی در حقیقت پوشش ظاهری افراد، به ویژه زنان را حجاب می‌گویند. اما «عفاف» حالتی درونی است که انسان را از گناه و حرام باز می‌دارد و آثار آن در گفتار و کردار انسان نمود پیدا می‌کند.

حجاب «‌همان پوشش ویژه و «عفت» یک خصلت و بینش و منش است. عفت فراتر و برتر از حجاب است. در حقیقت، استعمال لفظ «عفاف» درمورد «حجاب و پوشش» از قبیل استعمال لفظ کل در بعضی از مصادیق آن است.

«قُلْ لِلْمُؤْمِنینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکى‏ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما یَصْنَعُونَ»،«به مؤمنان بگو چشم هاى خود را (از نگاه به نامحرمان) فرو گیرند، و عفاف خود را حفظ کنند این براى آنان پاکیزه‏تر است. خداوند از آنچه انجام مى ‏دهید آگاه است»(سوره نور، آیه۳۰).

غیرتمندی صحیح مردان تاثیر مهمی در بهبود عفاف جامعه دارد. محبت باعث غیرت می­شود. غیرت از محبّت نشأت گرفته است و این محبّت اقتضا می‌کند که انسان در محیط‌هایی که محبّت در آنجا وجود دارد، در کنار آن غیرت داشته باشد. ازاینرو باید دقت کنیم غیرتمندی ریشه دیگری نداشته باشد چون این احتمال هست که ریشه ­هایی از حسادت و لج­بازی را در قالب غیرت عرضه کرد. بی شک تاثیرات چنین غیرت ورزی مخرب است.

عفت، یک خصلت، بینش و منش است. حجاب پوشش بیرونى است، ولى عفت پوشش درونى است. حجاب مى ‏تواند ریایى، تحمیلى، ظاهرى یا غیر اختیارى باشد؛ ولى عفت، یک خصلت و ارزش اختیارى است. عفت نمودهاى گوناگونى دارد؛ از جمله: عفت در نگاه، عفت در سخن، عفت در شهوت و… ممکن است کسى حجاب مناسب داشته باشد ولى عفت در نگاه، سخن گفتن و یا امور جنسى نداشته باشد که این خود نمونه حجاب بدون عفت است، درنتیجه براى سالم سازى جامعه باید به دنبال عفت عمومى باشیم تا حجاب آگاهانه گسترش یابد.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید