امنیت روانی در خانواده
خانواده مکانی است برای آسایش و آرامش، ارتقای معنوی و تجدید قوا؛ و عشق سرمایه‌ای است که والدین نسبت به یکدیگر و به فرزندان خود نثار میکنند. امنيت روانى، تعهد و وفادارى، صداقت، اعتماد، انصاف، صميميت، سعه‌ي صدر، تفاهم و اعتماد لازمه‌ي استمرار روابط زناشويى سالم است. با رعايت اين اصول همسران نسبت به هم احساس مسئوليت میکنند و در خانه، فضايي سرشار از امنيت عاطفى ايجاد میشود.
خانواده مستحکم دارای معیارها و ارزشهای مشخصی است که کلیه اعضا از آنها پیروی میکنند. ارزشهایی مانند: صداقت، احساس مسئولیت، بردباری، ایمان و… از اصول اخلاقی خانواده است. اعضای خانواده میدانند که باید در عمل به ارزشهای مذکور پایبند باشند و به این نتیجه رسیده‌اند که نمیتوان از صداقت دم زد ولی برای فرار از برخی مسئولیتها مثل دادن مالیات، متوسل به دروغ شد؛ همچنین نمیتوان از احساس مسئولیت در قبال همنوعان دم زد اما در زمان نیاز همسایه به فریاد او نرسید.
در خانواده مستحکم و اصولی بچه‌ها آزادی کامل انجام هر کاری را ندارند. در چنین خانواده‌ای حد و حدود و معیارهای شفاف حاکم است. شیوه والدین مقتدر در عین نرمی و ملایمت پایبندی به اصول و حفظ قواعد محترمانه است. در خانواده‌های موفق والدین به نظریات فرزندان گوش میدهند و برای احساسات آنان ارزش قائلاند. علاوه بر این بچه‌ها از اینکه میدانند در خانه چه جایگاهی دارند و چه کسی مسئول چه کاری است، احساس راحتی بیشتری میکنند.
در خانواده‌های مستحکم والدین همیشه در دسترساند. به مراسم و آداب اهمیت میدهند و آن را عامل تحکیم و ایجاد مودت میدانند. هیچ یک از اعضا گمان نمیکند که بی نقص و عاری از عیب است و هرگز مرتکب اشتباه نمیشود. آنها میدانند که کامل نیستند و از پذیرفتناش ناراحت نمیشوند. اعضای خانواده‌های مستحکم از به کار بردن جملاتی نظیر: «متأسفم، عصبانی شدم یا ببخشید، تقصیر من بود» امتناع نمیکنند و در عین حال درصدد رفع عیب خود هستند.
هر یک از اعضای خانواده مستحکم حق دارد که هنگام عصبانیت مثل آتشفشان فوران کند، و به مدت ۵ دقیقه با بیان آنچه باعث عصبانیتش شده خود را تخلیه کند، ولی حق پرخاشگری ندارد. بقیه اعضای خانواده با دقت و حوصله به حرفهای او گوش میدهند و در صورت لزوم پاسخ میگویند. در واقع این پاسخگویی بعد از فروکش کردن خشم صورت میگیرد.
یکی از ویژگی‌های بارز چنین خانواده‌هایی، شوخ طبعی است، که فضای خانه را شاد و مفرح می‌سازد، و خانواده از با هم بودن و درکنار هم بودن لذت میبرند. اعضای خانواده مستحکم حداقل یک وعده غذا دور هم صرف میکنند، و بچه‌ها با کمک به چیدن میز غذا و شستن ظروف و… در کارها مشارکت میکنند.
عدم بازگویی مسائل خصوصی و مشکلات خانواده به افراد غیر. اعضای خانواده مستحکم میدانند که همواره امور بر وفق مراد و دلخواه انسان نیست. ممکن است مادر مریض شود، پدر منتقل گردد یا مصیبت بزرگتری اتفاق افتد؛ دراینگونه موارد خانواده با همبستگی، همفکری و همکاری از پس مشکلات بر میآیند. این مهارتی است که با تمرکز بر نکات مثبت، برقراری روابط مؤثر، اتکا به قوای روحانی و قابلیت انطباق، کسب کرده‌اند و به خوبی از پس بحران‌ها برآمده‌اند.
خانواده مکانی است برای آسایش و آرامش، ارتقای معنوی و تجدید قوا؛ و عشق سرمایه‌ای است که والدین نسبت به یکدیگر و به فرزندان خود نثار میکنند. امنيت روانى، تعهد و وفادارى، صداقت، اعتماد، انصاف، صميميت، سعه‌ي صدر، تفاهم و اعتماد لازمه‌ي استمرار روابط زناشويى سالم است. با رعايت اين اصول همسران نسبت به هم احساس مسئوليت میکنند و در خانه، فضايي سرشار از امنيت عاطفى ايجاد میشود.
مشکل يک طرف قضیه است و شيوه‌ي برخورد با آن موضوعی ديگر. در برخورد با اختلافات پیش آمده بهتر است روش مسالمت‌آميز، صميمانه و خوش‌بينانه را انتخاب کرد. عدم وجود روحيه‌ي صبر و پايداري و متانت در فراز و فرودهاي زندگي نه تنها به استمرار روابط کمکی نمیکند، بلکه باعث از هم پاشیدگی خانواده می‌گردد. بررسی‌های انجام شده توسط کارشناسان نشان داده؛ خانواده‌های مستحکمی که از بحرانهای زندگی به سلامت عبور کرده و غالبا احساس خوشبختی میکنند ویژگی‌هایی دارند از جمله:
نسبت به یکدیگر متعهدند؛
که این امر برای توفیق خانواده دارای اهمیت حیاتی است. اعضای خانواده باید خود را وقف ارتقای هر چه بیشتر رفاه و سعادت یکدیگر کنند و بقای خانواده برایشان هدف اصلی به شمار آید. اعضای خانواده از اختصاص وقت و انرژی کافی برای ارتقای روحیهی یکدیگر و ایجاد نشاط در کانون خانواده به هیچ وجه دریغ نکنند.
حضور افراد خانواده درکنارهم؛
گذراندن اوقات فراقت، تفریح، صرف غذا و امثالهم به تاثیرگذاری روابط متقابل، استحکام عاطفی و پیوندهای اخلاقی مابین اعضای خانواده کمک فراوانی مینماید. به بیان روشنتر برای مستحکم نمودن پایه‌های کانون خانواده نیاز به صرف وقت و سپری کردن زمان کافی با یکدیگر میباشد.
تشویق و ستایش؛
در خانواده‌های مستحکم اعضای خانواده مخصوصا پدر و مادر به جای سرزنش و عیبجویی‌های مداوم، در جست وجوی یافتن نکات مثبت فرزندان هسنند تا آنان را مورد تشویق و تمجید قرار دهند. بعد از یک روز کاری اعضای خانواده وقتی به یکدیگر می‌رسند هریک درصدد یافتن نکته‌ای مثبت در رفتار و کارهای روزانه دیگری است تا با مورد توجه قرار دادن آن نکته و بازگو کردن آن روحیه یکدیگر را تقویت کنند.
عدم سوءتفاهم؛
به اعتقاد روانشناسان ارتباط مؤثر به ایجاد حس تعلق کمک میکند و تحمل شکست‌ها و بحرانهای شدید را آسان می‌سازد. خانواده‌های مستحکم بر این نکته تاکید میکنند که ارتباط خوب به راحتی ایجاد نمیگردد بلکه به مرور زمان و با تداوم و تمرین به وجود میآید. ارتباط صحیح به معنی از بین بردن سوءتفاهمات است. اعضای خانواده مستحکم، برای درک هر چه بهتر یکدیگر تلاش میکنند.
