خانواده

 مسوولیت خانوادگی

نوشته شده توسط افشین طباطبایی

 مسوولیت خانوادگی

  احساس مسوولیت و انجام درست و به موقع آن، خانواده را که جامعه‌­ای کوچک و مقدس به شمار می­رود به سوی رستگاری رهنمون می­کند. برای رسیدن به این مهم در آغاز باید جایگاه افراد مشخص شود. چون مسوولیت، زمانی معنا می‌­یابد که وظیفه و جایگاه فرد مشخص شده باشد. همان­طور که هیچ فردی بدون وظیفه نیست، همه وظایف هم به دوش یک نفر نیست، یعنی مسوولیت‌ها باید تقسیم شود.

   در خانواده باید جایگاه مرد و زن درگام اول مشخص شود. هنگامی که مسوولیت‌­ها بنا برجایگاه فرد معنا پیدا می­کند، مسوولیت­ها تقسیم می­شود. باید توجه داشته باشیم که تقسیم مسوولیت­ها به معنای تعیین ارزشمندی و کرامت افراد نیست. بلکه براساس توانمندی‌ها است که هر مسوولیتی مشخص می­شود.

   در نظام خانواده نه زن بودن ملاک کرامت و برتری است و نه مرد بودن دلیلی برای ارزشمندی بیش­تر محسوب می­شود. از نظر قرآن، ملاک برتری و کرامت انسانی فقط تقواست. از میان زن و مرد هرکدام که با تقواتر باشند نزد خدا محبوبتر هستند و از درجه کرامت بیش­تری برخوردارند.

خانواده پایگاه امنی است

خانواده پایگاه امنی است، خانواده پادگان و دژ مستحکمی برای انسان­ فراهم می­کند. چارچوب­های فکری و ذهنی صحیح در خانواده­‌ای با بنیان‌های اصولی رقم می­خورد. اگر خانواده از شالوده و شیرازه­‌ محکم و نظامی صمیمی برخوردار باشد؛ به­‌خصوص خانواده­‌هایی با پایه‌های قوی مذهبی، فرزندانی که در چنین خانواده‌­ای بزرگ می­شوند مجهز به سپری حفاظتی و امنیتی شخصی، برگرفته از عقاید و باورهای­شان هستند، چنین افرادی وقتی وارد جامعه می­شوند در برخورد با سختی­ها – مشکلات – مصائب و چالش­های مختلف زندگی از پا نمی­نشیند و به­سادگی میدان را خالی نمی­کند، چون اهل مبارزه و جنگیدن هستند.

از نظر جامعه ­شناسان نیازهای یک انسان به امنیت و آسایش باید کم و بیش ارضا شود تا او انگیزه­‌ تلاش برای کسب موفقیت شغلی یا یادگیری مهارت­های ورزشی، فنی و اجتماعی را بیابد. عالی­ترین انگیزه­‌ خودشکوفایی هنگامی تحقق می­یابد که نیازهای دیگر برآورد شده باشند.

برای این­که یک خانواده سالم بتواند تمامی نیازهای افراد خود را برآورده سازد، باید ویژگی­های ممتازی داشته باشد. خانه و خانواده باید محل سکون و آرامش باشد نه محل فرسایش. بی­شک در خانه‌­ای که محل آرامش برای افراد خانواده نیست(تنش و اصطکاک زیاد است) مشکلات رخ می­نماید؛ برهمه­‌ اعضای خانواده است که برای برطرف کردن سختی‌ها و باز کردن گره‌ها تلاش کنند.

اگر همه­‌ اعضای خانواده به وظایف الهی و اخلاقی خود عمل کنند، بدون تردید خانه به محلی امن و سرشار از آسایش و آرامش تبدیل می­شود. ارمغان خجسته این آسایش، آرامش بخشیدن به افراد خانواده است که چه بسا در بیرون مشکلاتی دارند اما در خانه و در میان دیگر اعضا آن را از فراموش می­کنند. در پرتو خانواده‌ای آرام است که افراد برای ورود به فردای جامعه، انرژی‌های جدیدی را کسب می‌نمایند.

درصد بالایی از خطاکاران و کسانی که دچار انحراف اخلاقی و آسیب­‌های اجتماعی می­‌شوند، در محیط‌های خانوادگی تخریب شده با روابطی ناسالم و منهدم بزرگ شده‌­اند. اگر می­خواهیم جامعه را از نظر امنیت، کاهش اضطراب عمومی، زشتی‌­ها، ناهنجاری‌های اجتماعی وامثالهم، پاک و ایمن ساخته و فضا را برای رشد کودکان و نوجوانان مناسب و سلامت سازیم، باید آموزش و تغییرالگوهای ذهنی و گرایش به سمت مثبت­‌نگری را از هسته خانواده‌­ها، زوج­‌های جوان، دختران و پسران آغاز کنیم.

انسان به ­واسطه چارچوب‌های محکم اعتقادی و تربیتی صحیح در یک خانواده سالم، قادر است به نحو مطلوب و شایسته از خود حفاظت و مراقبت کند و به ­سادگی از راه راست منحرف نمی­گردد.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید