تربیت کودک

غالبا مردم روحیه کودکان را نمی­شناسند و با افکار و رفتار غلط فرزندان خود را بد تربیت می­کنند. مشکل از اینجا آغاز می­شود که اغلب فراموش می­کنیم فرزند ما کودکی است به دنبال کشف و یافتن و آموختن. روسو در کتاب امیل می­گوید: «این اشخاص (منظور والدین) همیشه در کودکان خصوصیات بزرگسالان را جستجو می­نمایند و هیچ فکر نمی­کنند که طفل قبل از این که بالغ شود چه روحیه ­ای دارد.»

نوزاد هنگام تولد موجودی تربیت نشده و گِلی خام است (سوای استعدادها و سوابق ژنتیک) او از بدو تولد یعنی هنگام ورود به دنیا و روبرو شدن با نور، صدا، سرما، نیروی جاذبه، جدایی از مادر و… احساسات مخرب ترس و اضطراب را تجربه می­کند، و در مسیر بزرگ شدن در میان هزاران پیام؛ باید و نباید و بکن و نکن، الزامات، خرافات، عقاید، قوانین و… تبدیل به انسانی با کارکردهایی خاص از نظر اجتماعی می­گردد. به تعبیر روسو نهال وجود انسان در میان معبر زندگی به واسطه­ تنه زدن­های مکرر عابران کم کم نابود می­گردد، یعنی طبیعت را در او خفه خواهند کرد.

مسئله مهم این است که انسان نادان به دنیا می­آید و به دنبال مرآوده و حشر و نشر با دنیای اطراف و محیط زندگی فهم و شعور کسب می­کند. چارچوب­های ذهنی هر انسانی نیز به همین صورت شکل می­گیرند، که والدین نقشی اساسی و زیربنایی در ساختار فکری انسان بازی می­کنند. درنتیجه اگر والدین از آموزش کافی و آگاهی لازم برای تربیت کودک برخوردار نباشند، موجبات تخریب و تضعیف او را فراهم می­سازند.

انسان در دوران کودکی تحت مراودات خود با اطرافیان به ویژه والدین هزاران پیام بازدارنده یا سوق دهنده دریافت می­کند که مجموعه همه این­ها الگوهای ذهنی و شخصیت و چگونگی برخورد او با دنیای پیرامونش را شکل می­دهند.

به والدینی که فرزندان کوچک و خردسال دارند، توصیه می­شود برای جلوگیری از خطاهای احتمالی، تکنیک­های تحلیل­ رفتار متقابل را بیاموزند. در این روش آن­ها ابتدا با چارچوب­های ذهنی و پیش نویس­های ذهنی برگرفته از دوران کودکی خودشان آشنا می­شوند و کم کم به خودشناسی می­رسند، که همین موضوع زمینه باز کردن گره­های ذهنی، شناخت تعصبات و غرور نابهنجار فردی آنان را فراهم می­کند. در قدم بعدی می­توان با استفاده از این شناخت و آموزش خود نحوه تربیت فرزند را فرا گرفت.