کاربرد روان­شناسی در ورزش

کاربرد روان­شناسی در ورزش :

روان­شناسی ورزش به مطالعه­ علمی رفتار و انگیزه­‌های افراد (ورزشکاران) در تمرین و فعالیت­‌های ورزشی می­پردازد. روان­شناسان ورزش در جست­جوی شناسایی کودکان، نوجوانان و ورزشکاران نُخبه و بااستعداد هستند، همچنین به معلولان جسمی و روانی، نُخبگان و ورزشکاران عادی کمک می­کنند تا در فعالیت­‌های ورزشی به اوج عملکرد و رضایت شخصی دست پیدا کنند. روان­شناسی ورزش کمک می­کند تا مربیان بتوانند رفتارهای ورزشکاران را پیش­ بینی و بازده آنان را بالا ببرند.

اجزاء و مولفه­ های کاربردی روان­شناسی ورزش:

۱- انگیزش

۲- اعتماد به­ نفس

۳- هدف­ گزینی

۴- تمرکز و توجه

۵- برانگیختگی

۶- استرس

۷- اضطراب

۸- پرخاشگری

۹- تسهیل­ اجتماعی

۱۰- خودکلامی

۱۱- انگیزش

روان­شناسان ورزش بالینی با استفاده از یافته­‌های پژوهشی، به ورزشکاران کمک می­کنند تا با عواملی که مانع رسیدن­ آن‌ها به عملکرد بالقوه­‌شان می­شود، مقابله نمایند. از سوی دیگر روان­شناسان تربیتی ورزش، مهارت­‌های روانی را آموزش می­دهند تا ورزشکاران و مربیان درباره­ چگونگی برطرف کردن این موانع آگاهی یابند.

روان­شناسان پژوهشی ورزش اثرات رفتارهای درمانی مختلف و موقعیت‌های محیطی بر وضع روانی ورزشکار، توانایی اجرای مهارت‌های ورزشی یا هر دو را بررسی می­نمایند. شاخه‌های جدیدتر در برگیرنده­ روان­‌فیزیولوژی و روان­شناسی تمرین هستند که هر دو ره یافت­ه‌ای گسترده و پیچیده­‌تری را برای مطالعه­ عملکرد انسانی ارایه می­کنند.

روان­شناسی ورزش حاوی شیوه‌های برانگیزنده­ ورزشکاران است، به­ گونه‌ای­ که هر ورزشکار بتواند در بالاترین حد توانایی خود به رقابت بپردازد. ورزشکاران در این راستا باید راهبردهایی را به­ کارگیرند تا در برابر رقیب روحیه‌شان را نبازند، از داروها سوء­ استفاده نکنند، روش‌های تیمی موفقیت­ آمیزی را به­ کاربرده، و مهارت­‌های مناسب را بیاموزند.

تعریفی دیگر از روان­شناسی ورزش

توصیف، تبیین و پیش­ بینی نگرش‌ها، احساسات و رفتار ورزشکاران، مربیان و حتا تماشاگران و اشخاص آشنا با زیرساخت­‌های رقابت­‌های ­ورزشی را روان­شناسی ورزش می­نامند.

مزایای مطالعه و آشنایی با روان­شناسی ورزش:

۱- در شناسایی و حل مشکلات ورزشکار به مربی کمک می­کند.

۲- به مربی کمک ­می­کند؛ با واکنش‌های ورزشکار در شرایط استرس­ زا آشنا شود.

۳- کمک می­کند تا ورزشکار اعتماد به­ نفس، اراده و سایر ویژگی‌های شخصیتی مثبت را در خود تقویت کرده و عناصر منفی مانند: پرخاشگری، تنش، اضطراب و مانند آن را کاهش داده یا مهار ­نماید.

۴- با استفاده از فنون مداخله، ویژگی‌های ورزشکاران، غیرورزشکاران، تماشاچیان و بازیکنان متعدد هر تیم یا باشگاه را شناسایی می­کند.

۵- مربی با به­ کارگیری فنون برون­ فکنی، به احساسات درونی ورزشکار: ترس‌­ها، آرزوها، امیدها و عقده­‌هایی که مربی از آن­ها بی­ اطلاع است، دست می­یابد.

۶- ویژگی‌های مختلف استادان و مربیان را کشف می­کند.

۷- با به­ کار بردن علم جامعه­ شناسی، روابط بین هنرجوها (درون گروهی) را آشکار می­کند.

۸- به مربی کمک می­کند تا اختلالات روانی ورزشکاران را اندازه­‌گیری نماید.

۹- برای مهار عوامل منفی جهت بهبود عملکرد فردی ورزشکاران مفید می­باشد.

۱۰- به مربیان و استادان کمک ­می­کند تا توانایی بالقوه ورزشکاران را به فعل تبدیل نمایند.

۱۱- به مربیان کمک می­کند تا رفتار هنرجویان را درک کرده و با چگونگی تغییر و اصلاح آن­ها برای بهبود عملکردشان آشنا شوند.

۱۲- به مربیان و استادان کمک خواهد کرد تا محدودیت‌­ها و قلمرو یادگیری را درک کرده و با شیوه‌های ایجاد انگیزه در ورزشکاران آشنا شوند.

۱۳- با درک تفاوت‌های فردی و ایجاد انگیزش به استادان و مربیان کمک خواهد کرد تا ورزشکاران را به شکل موثرتری آموزش دهند.

۱۴- اگر مربی‌ها از دلایل روانی تیم­‌های مختلف اطلاع داشته باشند، در گزینش ورزشکاران موفق­ترند.

۱۵- کمک می­کند تا بازیکنان با تجزیه و تحلیل کار خود عملکردشان را بهبود بخشند.

۱۶- به­ دست­ آوردن توانایی توصیف رفتار در موقعیت‌های یادگیری، تمرین و مسابقه.

۱۷- به ­دست­ آوردن قدرت تشخیص علت واقعی بروز برخی از رفتارهای ورزشکاران.

۱۸- افزایش قدرت پیش­گیری رفتارها با توجه به شناخت ورزشکار از محیط ورزشی.

۱۹- توانایی تغییر رفتار (دستکاری و تسلط بر رفتار) به ­منظور ارتقای عملکرد ورزشکار.

۲۰- تشخیص زیرساخت­‌های شخصیتی افراد و اشراف به تفاوت‌های فردی میان ورزشکاران.