عیبجویی مداوم به بهانه های حق و ناحق یکی دیگر از موضوعات مرسوم و منفی است که در بسیاری از خانواده ها در سراسر دنیا وجود دارد، و گاه به شکلی افراطی از سوی زن یا شوهر یا هر دو، فضای خانه را مسموم و فرزندان را متاثر و تخریب میکند. شاید یکی از همسران خطایی کرده یا کار خبطی را سهوا یا عمدا انجام داده که از چشم دیگری مستوجب سرزنش و نکوهش باشد، ولی باید بدانیم که اولین مولفه پایداری کانون خانواده حفظ امنیت روانی آن است. ازاینرو همسرانی که به هر بهانه ای شمشیر برّان سرزنش و تحقیر را بر روی هم میکشند، در واقع شرایط و اوضاع امنیتی خانواده را به خطر میاندازند.
عادت به عیبجویی مداوم و ایراد گرفتن از یکدیگر باعث ایجاد تنش و كشمكش مستمر در زندگی و تزلزل در بنیان آن خواهد شد .مسئله این است چون هر یک از ما بر تپهای از عیوب خود ایستاده ایم، درنتیجه فقط معایب افراد روبرو را میبینیم و از عیب های خودمان غافلیم. برای همین اغلب اوقات دست به عیبجویی و ایراد گرفتن از دیگران میزنیم. همسران به جای سرزنش و ملامت، بهتر است با توجه به ویژگی های مثبت همسرشان او را مورد تمجید و تحسین قرار دهند. با اینکار به مرور زمان عیب ها هم کمرنگ خواهد شد.
شاید ریشه عیبجویی، احساس حقارت، حسادت یا کینه جویی در افراد باشد، که معمولاً به دنبال رها شدن از شر آزار روانی آن برای لحظاتی، به ملامت ایراد گرفتن از دیگران متوسل میشوند. اغلب همسر عیبجو از این راه میخواهد همسرش را از نگاه دیگران (عمدتا فرزندان) بیاندازد و او را بی ارزش سازد. همچنین، گاه درصدد آن است که عیب های خویش را موجه و کم اهمیت نشان دهد و یا سرپوشی بر خطاها و لغزش های فراوان خود بگذارد. گاهی نیز عیبجویی به انگیزه تمسخر است. همسرانی که زیاد ایراد میگیرند، ناخودآگاه احساس میکنند که باید همسرشان را اصلاح کنند و زمینه اینکار با ایراد گرفتن آغاز میشود. البته ریشه بیشتر مشکلات رفتاری انسان به دوران کودکی و الگوبرداری او از پدر و مادر باز میگردد.
