روانشناسی

غرور كاذب

غرور كاذب - دکتر طباطبایی
نوشته شده توسط افشین طباطبایی

غرور كاذب :

براي اين­كه يك وي‍ژگي شخصيتي در فردي شكل بگيرد (غرور كاذب)، عوامل زيادي از لحظه تولد تا بزرگسالي دست به دست هم مي­دهند كه اين ويژگي­‌ها را به ­طور خلاصه عبارتند از:

والدين مغرور و قدرت­ طلب‌: معمولا افرادي كه بيش از حد مغرور هستند، در كودكي والديني داشته‌اند، كه معتقد بوده‌اند هميشه پدر و مادر درست مي‌­گويند، هميشه پدر و مادر حق دارند و هميشه درست عمل مي­كنند. از آن­جا‌ كه چنين والديني، تفاوت توانايي‌­هاي خودشان و كودكانشان را درك نمي­كنند، مي­كوشند با تنبيه كودكانشان، آن­ها را مجبور به رسيدن به معيارهاي خود كنند؛ معيارهايي كه آن‌قدر غير واقع بينانه‌اند كه كمتر مي­توان به آن­ها دست پيدا كرد. اين شيوه تربيتي (قدرت‌طلبانه)، زمينه‌هاي غرور كاذب را در كودك ايجاد مي­كند.

والدين مغرور نه تنها موفقيت‌هاي كودكانشان را كوچك مي­‌پندارند، بلكه حتي موفقيت‌هاي خودشان را قبول ندارند. كودكان چنين والديني نيز هيچ­گاه احساس خوبي نسبت به خودشان ندارند، چون نتوانسته‌­اند والدينشان را خشنود كنند، آن­ها به رغم موفقيت‌هايشان، در هر زمینه‌ای (ورزشی، علمی، شغلی و…) هم از درون مي­سوزند هم از بيرون. مثلا ورزشکاری اگر از كودكي شروع به ورزش قهرماني كرده باشد، درصورتي كه والديني مغرور يا قدرت­ طلب داشته باشند، دو جهنم را با هم تجربه مي­كند. موفقيت‌­ در هر سطحی هرگز والدين و كودك را راضي نمي‌كند و آن­ها آشكارا دوست داشتن يا نداشتن كودكانشان را منوط به موفقيت كاملي مي­دانند كه تعريفش معلوم نيست. والدين وسواسي، پرتوقع و عيب­جو، معمولا فرزنداني با غرور كاذب تربيت مي­كنند. اين والدين بعدها در قالب مربي و معلم نيز مي­توانند خودنمايي كنند. در واقع،‌ معلمین و مربیان پرتوقع نيز مي­توانند نوجوانان مغرور پرورش دهند. روان­شناسان باتوجه به عوامل مختلف، به سه جنبه­ی غرور كاذب اشاره مي‌كنند:

غرور خودمدار: اين جنبه، همان است كه در تعريف‌­هاي اوليه روي آن تاكيد كرديم، يعني فرد در مورد خودش توقعات بالايي دارد و از شكست مي­ترسد.

غرور ديگرمدار: افراد مغرور معمولا نه تنها خودشان، بلكه ديگران را هم اذيت مي­كنند. يك مربي يا رییس مغرور و پرتوقع مي­تواند با ارزيابي‌هاي سخت­گيرانه‌­اش، عزت­‌نفس تمام هنرجویان  و کارمندان را خدشه‌دار كند.

غرور القا شده توسط اجتماع: اين وضعيت، بيشتر به تفكر عامه مردم و عرف جامعه در توقع از جوانان و افراد برمي­گردد. در واقع، جوانان مغروري كه در يك جامعه پرتوقع زندگي مي­كنند، هميشه از تاييد نشدن توسط دیگران و افكار عمومي در هراسند.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید