اجتماعی

آتش دوستانه

آتش دوستانه - دکتر طباطبایی
نوشته شده توسط افشین طباطبایی

آتش دوستانه :

همان­گونه که برای رسیدن به آب اگر یک میلیون چاله­ یک وجبی هم حفر کنیم، به نتیجه نمی­رسیم، برای یافتن جواب هم با افکار غیر متمرکز و  پراکنده راه به جایی نمی­بریم

ما نمی­توانیم رفتار دیگران را مطابق ميل­مان محدود يا مهار کنیم (مثل پدر و مادر ایرادگیر و…) اما اگر ذهن قدرتمندی داشته باشیم، می­توانیم واکنش مناسبي نسبت به رفتار آن­ها از خود نشان دهيم، تا تأثیرات منفي و ناراحت­كننده­ اعمال­شان را (تا حد امكان) كاهش دهیم. برخی اعمال و رفتار منفی دیگران باعث ناراحتي و آزردگي ما مي­شود، ولی مهم، چگونگی پاسخی موثر به ­آن­ها است.

اولین نوع از رفتار بالقوه مضر را به­اصطلاح «آتش­ دوستانه» مي­ناميم

منظور از آتش دوستانه، ­رفتار بدون قصد و غرض کسی است که برای ما آزار­دهنده می­باشد. گرچه ممكن­ است چنین افرادی هیچ انگیزه­ و ­غرض خاصی نداشته باشند، اما عمل­ شان برای ما خصمانه محسوب مي­شود. فرض ­کنیم قصد شرکت در آزمون دانشگاه را داریم، هنگام خارج شدن از خانه پدرمان می­گوید: «موفق باشی، اما اگر قبول نشدی ناراحت نشو». بدون شک پدرمان هیچ منظور بدی ندارد، اما کلماتی‌­که به­ کار برده، باعث می­شود بر اعتماد به­ نفس­ ما تأثیر ­گذارد و یا مضطرب­مان کند. این نوعی از «آتش­ دوستانه» است. يا ساده‌تر: از خانه می­خواهیم بیرون برویم مادرمان صدایش درمی­آید: «باز راه افتادی تو خیابون؟» یا شبیه آن «چه قدر در یخچال رو باز می­کنی؟» و امثالهم.

بیش­تر ما شبیه این جملات را شنیده‌ایم. یکی از انگیزه‌های متداول رفتار پدر و مادر؛ نگرانی آن­ها درباره­ موفقیت و زندگی ماست اين نگراني ربطي به حسادت آن­ها يا توانايي ما ندارد، بلكه بیش­تر ناشي از ترس­های خودشان مي­باشد. غالب افراد نگرانی و  ترس درونی خود را به دیگران هم بسط مي­دهند. اگر شخصی از چیزی ترسیده باشد، وقتی­ احتمال روبرو شدن ما با همان موضوع ­­را ببیند، نگرانی در او پا مي­گيرد؛ که نکند ما هم نتوانیم از پس­ آن کار برآییم؟

باید به ­درستی با چنین رفتاری (آتش­ دوستانه) مواجهه شده و با آن­ها کنار آمد. دراين موارد دو نکته­ کلیدی وجود دارد:

اول: کسی که این‌گونه حرف می­زند گرچه ممکن است به ما آسیب­ برساند، اما به­ طور قطع قصدی جز ابراز نگرانی ندارد.

دوم: چنین رفتار دیگران تنها باعث آزار ما نمی­شود، بلکه ترس­ گوینده را هم فاش می­کند.

بهترین راه برای کنار آمدن با چنین برخوردهای مخرب بدون قصد و غرض این است که: از فرد به ­خاطر نگرانی‌اش تشکر کنیم، سپس توضیح دهیم که ما او را درک می­کنیم، اما جمله­‌ای که گفته، ممکن است، اعتماد و اطمینان­‌مان را خدشه­‌دار کند. در زندگی همه­ ما کسانی حضور دارند که نسبت به آن­ها مسوولیت داریم؛ مادر، پدر، همسر، فرزندان، خواهر و برادر، فامیل، همسایه، زیردستان و… طبیعی است که در برابر خواسته‌های این افراد بی‌تفاوت نیستیم و لازم است در بسیاری زمینه‌ها به آن­ها کمک کنیم.

ولی موضوع این است که اگر در دام کشمکش روزمره با والدین (پدر یا مادر) بیفتیم؛ بازنده­ اصلی ما هستیم چون جنگ و مرافه بی فرجام با کسی که ما را بزرگ کرده در دامان او رشد کرده‌ایم و اغلب اختلاف سلیقه و نظر زیادی بین‌مان هست، جنگی از ابتدا مغلوب به شکست ماست.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید