اجتماعی

نظریه شناخت اجتماعی

نظریه شناخت اجتماعی - دکتر طباطبایی
نوشته شده توسط افشین طباطبایی

نظریه شناخت اجتماعی

در نظریه­‌ شناخت اجتماعی، یادگیری بیشتر به ­صورت پردازش آگاهی انجام می­‌پذیرد، به این معنا که اطلاعات مربوط به ساختار رفتار یا رویدادهای محیطی به بازنمایی‌های نمادی تبدیل می‌شوند. یادگیری در نتیجه­‌ اعمال خود فرد حاصل می‌شود. رفتارهایی که بر اثر پیامدهای موفقیت ­آمیز به­ دست می‌آیند و به خاطر سپرده می‌شوند، اما آن­هایی که به ناکامی و شکست می‌انجامند فراموش می‌گردند.

در بسیاری از یادگیری‌ها آدمی بی­ آن­که عمل آشکار و نمایانی انجام دهد موضوعی را به صورت خود به­ خود یاد می‌گیرد. یعنی از مشاهده­‌ هرنوع فعالیت، خواندن کتاب و روزنامه گرفته تا تماشای تلویزیون و… مهم­ترین منابع یادگیری را تشکیل می­‌دهند. این­ گونه یادگیری­‌ها، نه تنها یادگیری عملی را استحکام می‌­بخشند، بلکه از پیامدهای منفی یادگیری نیز جلوگیری می‌کنند.

وقتی مربی در باشگاه به توضیح و نمایش حرکات و مهارت‌ها می­پردازد، ورزشکاران از راه مشاهده به ارتباط اجزاء تشکیل­ دهنده پی می­برند و برنامه­‌ تمرینی را می­آموزند. همچنین، وقتی مربی شیوه­‌ تمرین ورزشکاران را مشاهده می­کند و از درستی و نادرستی آموخته­‌های آنان آگاهی می‌یابد، به اصلاح و تصحیح تکنیک­‌ها (رفتار) می­‌پردازد و وقتی هم که هنرجویان سرمشق­‌های موثر و موفقیت­ آمیز را مشاهده می­کنند شوق و علاقه‌ آنان به یادگیری افزایش می‌­یابد.

یادگیری و عملکرد

پی­ بردن به تمایز میان یادگیری و عملکرد رفتارهای گذشته اهمیت بسزایی دارد. انسان از راه مشاهده­، معلوماتی را کسب می­کند که ممکن است در همان موقع استفاده نکند. نباید انتظار داشت که عوامل سه­ گانه­‌؛ شخص، محیط و رفتار همواره به همان صورتی انجام شود که در مثلث دیده می‌شود. در هر موقعیت و زمانی ممکن است یکی بر دیگری تقدم یابد؛ یعنی که رفتار بر اثر اولویت شخصی یا محیطی پدیدار گردد و یا بالعکس. نظریه­‌ شناخت اجتماعی به نقش تقلید و مشاهده در یادگیری اهمیت فراوانی می­دهد.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید

1 دیدگاه