روانشناسی

مهار افکار و احساسات

مهار افکار و احساسات - دکتر طباطبایی
نوشته شده توسط افشین طباطبایی

ما انسان‌ها نمی­‌توانیم بدون احساسات و فقط با عقل و منطق زندگی کنیم. یکی از روش‌های مدیریت احساسات و مهار افکار و احساسات این است که جلوی گسترش افکارمنفی و مخربی که ذهن را آلوده می‌کنند و به ما آسیب می‌رسانند را بگیریم. آموزش مثبت‌نگری و خوش­‌بینی بسیار پُر اهمیت است (در موارد زیادی ورزش راه درست و روشنی به سوی مثبت­ اندیشی دارد).

هرچه اجازه­ ورود، حضور و رشد افکارمنفی در ذهن را بدهیم و به دنبالش رفتارهای نادرست انجام دهیم، عمیق­تر تحت­ تاثیر قرار می‌گیریم. افکارمنفی و رفتارهای ناشی از آن ­ها را باید آگاهانه با افکار و رفتارهای مثبت جایگزین نماییم. پیشنهاد این است که به زندگی مانند یک ورزشکار تازه­ کار نگاه کنیم که یادگیری برای او پایانی ندارد.

«باید در هر اتفاق و رویدادی به ­دنبال معنی­‌اش بود»

باید احساسات مثبت بیش­تری در زندگی‌مان به ­وجود آوریم تا احساسات منفی را کاهش دهیم. کجا می‌توانیم لحظات مثبت را تجربه کنیم؟ در باشگاه، در میدان ورزش، هنگام تماشای یک مسابقه؛ به­ طورکلی هر رویدادی که مربوط به ورزش باشد، مستقیم و غیرمستقیم سرشار از بار مثبت و نیرویی حیات بخش است.

جلوگیری از منفی‌­بافی؛ بهترین کار برای این موضوع ورزش کردن است. وقتی ورزش می­ کنیم همه­ هوش و حواس­مان شش­­ دانگ، متوجه تمرین و بازی است، یعنی مجبوریم ناخودآگاه در زمان حال، باقی بمانیم و تمام انرژی ذهن خود را معطوف کاری کنیم که مشغول انجام­ش هستیم. از منفی‌بافی­‌های بیهوده­ آینده و یا حسرت‌های بی‌ارزش گذشته رها خواهیم بود

«ورزش راه ­حلی لازم برای جلوگیری از منفی‌بافی است»

باورهای اساسی­ را بازنگری کنیم؛ عقاید، باورها و افکار خیلی مهم‌اند، زیرا آن‌­ها سوخت مغز هستند. به باورهای اصلی خود نگاهی دوباره بیندازیم، اگر بخش اعظمی از اندیشه­‌های ما بار منفی داشته باشند، بی‌تردید به احساسات مخرب منجر می­شوند. خیلی­ از افراد با ارزیابی خوب یا بد از خودشان نسبت به آن­چه بدان دست­ یافته­ اند دچار اشتباهات اساسی می‌گردند. عامه­ مردم ارزش­شان را اغلب بر پایه­ موفقیت و شکست‌های مادی تعیین می­کنند (درصورتی که انتفاع صُور گوناگونی دارد). باید بتوانیم به شکلی منطقی به مهار افکار و احساسات بپردازیم.

هرکسی در قضاوت ممکن است مرتکب خطا شود. یک مثال: «من به­ عنوان یک بازیکن فوتبال، چه خوب چه بد، وقتی یه ضربه به توپ می­زنم، توانایی و مهارتم رو قضاوت می­ کنم. بعد خیلی غیرمنطقی به خودم برچسب فوتبالیست بی­‌عُرضه یا حتا ورزشکار بد می‌چسبونم». مهمتر از همه مهار افکار و احساسات است.

این روش اشتباهی است که آن ­را «تعمیم بیش از حد» می‌نامند. به­‌طور معمول افراد در مورد اعمال و رفتار و شخصیت­‌شان به «تعمیم ناروا» می‌پردازند که کار غلطی است. باید یاد بگیریم که ارزش­‌های فردی‌مان را به­­ عنوان یک ورزشکار تا حد ممکن دقیق ارزیابی کنیم، خطای تکنیکی دلیل بر ناتوانی ذاتی، یا بی­ استعدادی یک ورزشکار نیست.

سه باور بسیار مخرب

۱- دیگران باید با من منصفانه رفتار کنند. درغیر این‌صورت، آدم­‌های بدی هستند.

۲- باید خوب عمل کنم در غیر این‌صورت آدم بدی هستم.

۳- همه چیز باید بر وفق مرادم باشد، درغیر این‌صورت نمی‌توانم با زندگی­‌ام­ کنار بیایم و خوشحال نخواهم بود.

باورهای غیرمنطقی دیگری هم وجود دارند که ممکن است در ذهن هر ورزشکاری شکل بگیرد. اما سه باور گفته شده، مهمترین آن­‌ها هستند. هدف این است که از باورهای منفی آگاه شویم. به محض این­که پی به وجود آن­‌ها بردیم، باورهای مثبت را جایگزین باورهای قدیمی، غیرمؤثر و غلط نماییم. یکی از بهترین روش‌ها برای پذیرفتن باورهای مثبت، ایجاد نگرش واقع­‌بینانه­ مثبت است. نگاه مثبت باعث نتایج مثبت می­شود. به غیراز نتایج مثبت، قدرت تفکر مغزمان کمک می­کند آن نتایج به­­ وجود بیایند.

نحوه­ برخورد ما با مشکلات ورزشی نشانه­ آشکار این­ رویکرد است که چگونه در زندگی روزمره و کار موفق خواهیم شد. کسانی که دیدی مثبت دارند، هر گرفتاری­ را مانعی موقتی می‌بینند، که می‌توان با سعی و تلاش از آن­ گذشت. البته ورزش خود عامل مهمی در تسریع فرآیند مثبت‌اندیشی است (ورزش موجب ترشح هورمون «سروتونین» در مغز می‌شود که با خلاقیت، نوآوری و تمرکز در ارتباط است). خوش‌­بینی اولین صفتی ا­ست ­که عملکرد انسان را به­ طور تقریبی در تمام مراحل زندگی از جمله شغل، تحصیلات و روابط ­اجتماعی بهتر و آسان­تر می­کند، و می­تواند دست­ آورد بزرگ ورزش ­باشد.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید

2 دیدگاه