مدگرایی

انسان به دنبال جلب نظر و دیده شدن است و از این رهگذر احساس ارزش، بالندگی و معنا می­کند. حس زیبایی ریشه در فطرت انسان دارد. خودآرایی، آراستگی و اهمیت دادن به ظاهر به عنوان بخشی از حس زیبایی، تاثیر مثبتی بر روح و روان فرد دارد. در مقابل، زشتی و ژولیدگی چون با خواست فطری انسان در تعارض است.

باوجودی که مد کمابیش در میان همه اقشار وجود دارد ، اما جوانان و نوجوانان بیش از دیگران به «مد» اهمیت می­دهند. گسترش وسایل ارتباط جمعی و تکنولوژی جدید، فرصت شناخت و ارتباط گسترده ­ای با فرهنگ­های گوناگون را برای همه فراهم کرده است، و چه بسا همین زمینه­ های موجود باعث شده تا جوانان به هنجارهایی متضاد با ارزش­های جامعه­ خویش رو آورند.

اگر از اغلب افراد مدگرا علت کارشان را جویا شوید، به سختی پاسخ قانع کننده ­ای خواهیم شنید. شاید نوعی تعلق گروهی، تنوع طلبی، ارتباط با جنس مخالف، تعلق زیاد به گروه همسالان و گرایش به امروزی شدن جوانان (دختر و پسر) را وادار میکند در جهت ارضای این نیازها هر کاری بکنند.

ناگفته پیداست که همراه هر مد تازه شیوه ­های رفتاری، هنجاری و ارزش­ های خاصی در بین جوانان و نوجوانان رونق میگیرد و عملا مد، عامل انتقال هنجار و ارزشی از جامعه ­ای به جامعه ­ای دیگر می­شود.

تقلیدهای کورکورانه در موارد بسیاری، برای جامعه گرفتاری­ ها و مشکلات زیاد فرهنگی و ایجاد می­کند، و اساس نظام اعتقادی و کیان اجتماعی را دچار خطر انحراف می­سازد. به موازات سُست شدن بنیان ­های اجتماعی، زمینه­ تسلط فرهنگی و به دنبال آن، تسلط سیاسی استعمارگران فراهم می­شود.

شاید بتوان گفت مدگرایی ریشه در نیازهای طبیعی جوانان دارد و ناشی از روحیه­ نوگرایی آنان است، اما به از آن­جا که انواع مد نمایانگر  ارزش­های مسلط قشر و طبقه اجتماعی خاص­ هستند، ناخواسته به سمت هنجارهایی می­روند که چه بسا با ارزش ­های اجتماعی ما در تضادند. درحقیقت مدگرایی در جامعه تا حدود زیادی کارکرد منفی به خود گرفته است در نتیجه پیامدهای منفی آن بشدت بر جوانان آثار سوء فرهنگی دارد.

اگر امروزی شدن و نوگرایی در سبک و شیوه­ لباس پوشیدن، آرایش، مدل مو و… به شکلی موجب پشت پازدن به هنجارها، رعایت نکردن اخلاق اجتماعی، بی­بند و باری، آزادی مطلق در روابط دختر و پسر و الگوبرداری و پیروی از غربی­ها شود، امری ناپسند و مردود است. تجدد و امروزی شدن اگر در راستای ارزش­ها و با حفظ اصول و مبانی اعتقادی باشد هیچ­گاه مخرب نخواهد بود. ولی خطر از آنجا آغاز می­شود که مُد باعث انحراف اخلاقی جوانان شود.