اجتماعی

غرب‌زدگی

غربزدگی - دکتر طباطبایی
نوشته شده توسط افشین طباطبایی

«غرب‌زدگی آفتی است که از غرب می‌آید و مای از پیشرفت وامانده را مانند طاعون گرفتار و بیمار می‌کند. آدم غرب‌زده ریشه و بنیادی ندارد، نه شرقی مانده، نه غربی شده؛‌ هُرهُری مآب و چشم و گوش بسته از آداب و سنن و فرهنگ غرب تقلید می‌کند»(غربزدگی جلال آل احمد).

همه­ تمدن غرب از اقتصاد تا هنر و از ورزش تا سیاست به واسط­ه اومانيسم حاکم بر فلسفه­ غربی يعني رد خدا و نشاندن انسان بر جايگاه او، غايتي جز کسب رفاه و آسايش و لذت فردي بشر را در همين دنيا نمي­‌جويد. ازاین‌رو تمام ساخته­‌هاي انسان مدرن چنين تفسير مي­گردد.

محصولات نرم‌­افزاري و سخت‌­افزاري غربی به سمتی هدف‌گيري شده­‌اند که به تدريج ساحت وجودي همان انسان غربي كه تنها بعد مادي را به رسميت مي­شناسد را رشد می­دهند. همان چيزي كه میتوان از آن به نفوذ فرهنگ غربی یا غرب‌زدگي تعبير نمود. اين حالت تغيير و تحولات دروني است كه در ميان اغلب افراد جامعه، دانشجويان، هنرمندان، ورزشکاران، و… به وضوح قابل مشاهده است.

در گذشته­‌ها که مُد وارد ایران شد به ­واسطه­ اعزام دانشجویان به کشورهای اروپایی (در اوایل قرن بیستم) آنان به هنگام مراجعت برخی ابزار تمدن نوین و فرهنگ غربی را نیز با خود به کشور آوردند. از جمله رفتار، سبک گفتار، نوع لباس پوشیدن و…

با توجه به اینکه جوان‌ها به دنبال دیده شدن هستند و تمایل دارند نگاه دیگران را به سمت خود معطوف کنند. دائما به دنبال نوآوری و جذابیت‌های تازه‌تری هستند تا بتوانند با توسل به آن مورد تایید دیگران قرار بگیرند و به وسیله چنین دیده شدنی بتوانند خود را ابراز نمایند. مسلما ساده‌ترین نوع دیده شدن و مورد تایید قرار گرفتن ظاهر زیبایی است که به وسیله لباس و توجه به مُد صورت می‌گیرد آنچه مسلم است جوانان ایرانی هم با ابزار مد تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

بسیاری از جوانان به دلیل اینکه در داخل کشور به لحاظ فرهنگی به درستی هدایت نمی‌شوند و متاسفانه مسئولان به بحث مد و مدگرایی چندان اهمیت نمی‌دهند و هنوز به این باور نرسیده‌اند که باید با دنیا حرکت کرد گرایش به غرب و غرب‌زدگی پیدا می‌کنند. اما میتوان براساس فرهنگ و اعتقادات خود، یعنی ما هم می‌توانیم مد و برندسازی کنیم‌. یکی از دلایل بی‌هویتی و دنباله روی جوانان از سبک‌های غربی و مدهایی که توسط فرهنگ غرب طراحی و روانه بازار می‌شود عدم باور به چنین مسئله‌ای است. اگر اندیشمندان و روشنفکران و فرهیختگان جامعه به این باور برسند که دیگر نمی‌توان جوانان را با نصیحت و آرمان‌گرایی از ابزارها و هجمه‌های غربی دور کرد به این مسئله خواهند رسید که می‌توان با بها دادن به طراحان داخلی نه تنها برای جوانان ایرانی بلکه برای دیگر مسلمانان مد اسلامی داشت.

چرخه مد غربی دائما در حال نوگرایی و توسعه ظرفیت‌های خود است. مسلما تفکری که پشت مد و طراحی و رنگ سال قرار دارد تنها از آن یک نفر یا یک گروه معمولی نیست آنچه مسلم است متفکران و ایده‌پردازان با تمامی قوا؛ نقاط ضعف و کاستی ملت‌ها به خصوص مسلمانان و جوانان ایرانی را شناسایی می‌کنند و با نام صنعت و تجارت جوانان را به سمت خود جذب می‌کنند. اما در این راستا آنچه که بیش از هر چیزی مهم است، آگاهی مردم و روشنفکران از چنین روندی است. اگر نتوانیم مطابق فرهنگ و اعتقادات مذهبی و دینی خود جوانان را هدایت نماییم یقینا چاره‌ای جز تسلیم شدن در برابر خواسته‌ها و عروسک گردانی‌های غرب نداریم.

با آگاهی از ظرفیت‌ها و نیازهای جوانان  با هدف‌دهی به آرمان‌ها و نیازهای روز جوانان مانع از تخریب باورهای اسلامی – ایرانی توسط دشمن غربی شوند تا جوانان را از شیطنت‌های دشمنان مصون نگاه دارند. اگر دست‌اندرکاران فرهنگی کشور به چنین مسائلی اهتمام و توجه نشان دهند؛ می‌توان جلوی گرایش به غرب یا غرب‌زدگی را گرفت. آنچه مسلم است دشمنان در قالب رنگ سال که از رنگ موی سر بانوان تا عینک و چتر و کلاه و لباس و دکوراسیون منزل و لباس را با کارشناسی ارائه می‌دهند که بتواند از چندین بعد بر جوانان تاثیر بگذارد (یعنی غرب‌زدگی). ازاینرو به نظر می‌رسد غفلت مسئولان از نیازهای جوانان راه را برای نقش آفرینی غربی‌ها و رشد غرب‌زدگی در جامعه باز می‌کند با توجه علاقه جوانان به مد، چه دل مشغولی بهتر از سرگرم کردن آن‌ها با مدهای غربی انتظار می‌رود. مسلما اگر مسئولان با هنرمندان ایرانی معتقد به موازین اسلامی همکاری مثمر ثمری داشته باشند قطعا می‌توان برای ایامی چون نوروز و مناسبت‌هایی چون فاطمیه با برنامه‌ریزی‌های مدون ذائقه مدگرایی جوانان را ارضا  نموده و در کنار آن ارزش‌ها و اعتقادات اسلامی را حفظ نمایند.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید