تالیفات

روانشناسی ورزش

روانشناسی ورزش - دکتر طباطبایی
نوشته شده توسط افشین طباطبایی
روانشناسی ورزش - دکتر طباطبایی

روانشناسی ورزش – دکتر طباطبایی

اطلاعات کتاب:

مخاطب: مربیان، ورزشکاران و هنرجویان همه‌ی رشته‌های ورزشی
نام کتاب: روانشناسی ورزش

نویسنده: افشین طباطبایی

انتشارات: آونگ

نوبت چاپ: اول ۱۳۹۵

مشخصات محصول: کتاب چاپی در قطع رقعی، در ۱۷۶ صفحه، جلد سلفون براق

موضوع: اجتماعی – روانشناسی ورزشی

قیمت پشت جلد:  ۹۵۰۰ تومان

چگونه کتاب روانشناسی ورزش را تهیه کنیم؟

جهت خرید کتاب اینجا را کلیک کنید

فصل یک:

تاریخچه روان­شناسی ورزش

­تعریفی دیگر از روان­شناسی ورزش

مزایای مطالعه و آشنایی با روان­شناسی ورزش

اهم کاربردهای روان­شناسی در ورزش

روان­شناسی ورزشی در هر موقعیت­ ورزشی

طبقه ­بندی روانشناسی ورزش

                  روان­شناسی بالینی

                  روان­شناسی تربیتی

                  روان­شناسی پژوهشی

                  روان­شناسی ­تمرین

اهداف روان­شناسی ورزش

فصل دو:

کاربرد روان­شناسی در ورزش

اجزاء و مولفه­ های کاربردی روان­شناسی ورزش

انگیزش:

                انگیزش درونی و بیرونی

                   رابطه­ بین انگیزش درونی و بیرونی

                دیدگاه­های انسانی به انگیزش

                   تئوری نیاز…… مازلو

                   انگیزه­ی ­پیشرفت……. مک­ کللند و اتکینسون

                   ارزیابی تئوری پیشرفت

                   رویکردهای شناختی نسبت به انگیزش

                   نظریه­ اسناد

                       مدل اسناد (مدارک)

 ­                  ثبات – بی­ثبات

                   روش­های ایجاد انگیزش

                   دو درس مفید

   اعتماد به ­نفس:

                عوامل موثر بر اعتماد به­ نفس

هدف­ گزینی:

                   هدف ­گزینی و سختی عملکرد ورزشی

                         هدف­ گزینی کوتاه مدت و انگیزش

                         هدف­ گزینی و الویت­ بندی ارزش­ها

                   دلایل اثربخشی هدف ­گزینی

                      دسته­ بندی اهداف در روان­شناسی ورزش

                      برنامه­ آموزش تدوین اهداف

                      اصول هدف­ گزینی موثر

                    هدف­ گزینی ناموثر

                    راهنمای هدف­ گزینی و دست­یابی موفقیت ­آمیز به اهداف

                     هدف­ گزینی برای تیم یا گروه

تمرکز و توجه:

                 سه مهارت اصلی توجه

                    انتخاب محرک اصلی برای توجه کردن

                    ابعاد توجه –  جهت توجه

                    تغییر توجه به محرک­ اصلی

                    عوامل مُخل در توجه

                    تمرکز

برانگیختگی:

                 عوامل اثرگذار بر میزان نیاز به برانگیختگی

                    توجیهات مربوط به رابطه­ بین سطح انگیختگی و اجرای مهارت­های حرکتی:

                                                                               ۱- فرضیه­ محرک (سائق).

                                                                               ۲- فرضیه­ U وارونه (نمودار سینوسی یا گنبدی).

                                                                               ۳- فرضیه­ چند بُعدی.

                                                                               ۴- فرضیه­ فاجعه.

                                                                               ۵- فرضیه­ محدوده­ کارکرد بهینه: ZOF

  استرس:

                   صحبت­ های تحریک ­آمیز قبل از مسابقه

                   راه­ های پیش­گیری

اضطراب:

                    نشانه­ ها

                       علل بروز اضطراب

                       انواع اضطراب

                       شیوه­ های غلبه بر اضطراب

پرخاشگری:

                       ­ ویژگی­ های پرخاشگری

                          پرخاشگری در ورزش

                            انتقاد شدید (جلوه ­ای از خشم)

                          انواع پرخاشگری:

                                                                 ابزاری

                                                                      خصمانه(بازتابی)

                            نظریه ­های دانشمندان در مورد پرخاشگری:

                                                                   ۱- نظریه­ غریزی بودن: (کُنراد لورنز)

                                                                                   الف) قابل ­قبول: ورزش­ های رزمی، بوکس.

                                                                                   ب) غیرقابل قبول: زد وخورد وسط زمین بازی.

                                                                         ۲- نظریه­ واکنش به ناکامی: (جان دالرد)

                                                                         ۳- نظریه­ یادگیری اجتماعی: (آلبرت بندورا)

                                                                         ۴- نظریه­ ترکیبی( ۲و ۳): (لئونارد برکویتز)

                     علل پرخاشگری ورزشی

                   علل پرخاشگری عمومی:

                                                                   ۱- صدمات و آسیب ­های مغزی

                                                                         ۲- اختلال غدد درون ریز

                                                                         ۳- عوامل ژنتیکی

                                                                         ۴- علل روانی و اجتماعی

                            مجازات

تسهیل اجتماعی

                          انگیختگی ورزشکار در حضور دیگران به­ علت تعارض میان دو گرایش است

                                                                           ۱- گرایش توجه به وظیفه (انجام مسابقه)

                                                                           ۲- گرایش توجه مستقیم به تماشاگر

خودکلامی مثبت و منفی

روش­ های که ممکن است برای غلبه بر افکار مخرب مفید باشند

                          تاکید بر نقاط قوت

                          ریسک­ پذیری

                          گفتگوی درونی؛ حربه­ ای برای مقابله با افکار مخرب

                          ارزیابی خود

                          شوخ طبعی

                          جانشین­ سازی

فصل سه:

خشم

خشم در سه مورد بى ­جا ارزيابى مى ­شود

                          اول: بي ­دليل عصبانى ­شويم

                          دوم: ميزان خشم، هيچ­ تناسبى با اتفاق پیش ­آمده، نداشته باشد

                          سوم: اقدام نامناسبي ـ چه روانى، چه فيزيكى ـ در واكنش به آن انجام دهيم

تعریف پرخاشگری

خشونت و پرخاشگری ورزشی

آشوبگری تماشاگران

پدیده­ خشونت در سه سطح قابل بررسی است

   نظریه کارکردگرایی ساختاری

                        ۱- کمک به حفظ انگاره ­ها و مدیریت تنش­ ها

                            ۲- کمک به انسجام و همبستگی اجتماعی

                            ۳- کمک به هدف­ یابی

                            ۴- کمک به سازگاری با ارزش ­ها

رابطه­ غریزه­ پرخاشگری و سلطه­ جویی با ورزش

تاثیر ورزش بر کاهش پرخاشگری در کودکان و نوجوانان

پژوهشی در پرخاشگری نوجوانان ورزشکار

تجزیه تحلیل و نتیجه

فصل چهار:

اعتماد به­نفس

مواردی که اعتماد به­ نفس را افزایش می­دهند

گفت­گوی درونی

آثار عینی ورزش بر اعتماد به ­نفس

اعتماد به­ نفس در نوجوانان ورزشکار

اعتماد به­ نفس خیالی

ترس مانعی بزرگ

مقابله با ترس

مخرب­ترین ترس ­ها

یک نکته­ مهم

با شکست چه کنیم

شکست پلی برای پیروزی

فصل پنج:

خودپسندی

تكبر

    ورزش چگونه نخوت و تکبر را از بین؟

غرور کاذب

غرور افراطی

مفهوم غرور را می­توان به دو گروه: «بهنجار» و «نا­بهنجار» تقسيم كرد

چرا بعضي­ ورزشکاران مغرور مي­شوند؟

غرور کاذب با ورزشکار چه می­کند؟

خودباوری

تواضع

فصل شش:

راز انگیزه درونی مثبت

    جدول انگیزه­ های­ درونی و بیرونی­ مثبت در برابر انگیزه­ های­ درونی و بیرونی­ منفی

تصاویر ذهنی طلایی

اثربخشی تصویرسازی

انواع تصویرسازی ذهنی:

۱-     داخلی(درونی)

۲-     خارجی(بیرونی)

سه مرحله­ تصویرسازی ذهنی ورزشی

مهار افکار و احساسات

جلوگیری از منفی­ بافی

مسیر جدیدی در مغز ایجاد کنیم

باورهای اساسی را بازنگری کنیم

سه باور بسیار مخرب

    ورزش و آرامش روانی

فصل هفت:

  قدرت ذهن

تصور ذهنی ورزشکار

تصور ذهنی از کجا می ­آید

سه نکته­ اساسی

تجارب منفی

وقتی­ افکار منفی ظاهر می­شوند چگونه با آن­ها کنار بیاییم؟

قصد و نیت

  طرح و برنامه

اهداف معین

                      ­ قابل اندازه ­گیری

                       دست ­یافتنی و واقعی

                       زمان ­بندی مشخص

                       دور و نزدیک

    اسیر طرح نشویم

فرآیند نه نتیجه

    سختی­ ها و مشکلات راه

فصل هشت:

پرورش استعداد

مقاومت:

                  ۱- مقاومت قبل از انجام عمل

                     ۲- مقاومت روزانه

قدرت در شکل­ های مختلف

اجتناب از کمک

دیگران معمولا به دو شکل کمک می­کنند:

                   ۱- حمایت متقابل

                   ۲- پذیرش رهبری

شخصیت ورزشکار

نظریه­ آیزنک

محیط و مهار فشار روانی

    جدول مصادیق فشارهای روانی (قبل از مسابقه)

­راه ­های کاهش فشار روانی

                   ۱- مدیریت محیط (تسلط بر محیط)

                      ۲- مهار فشارهای روانی جسمانی (مهار سطح انگیختگی)

                      ۳- مهار فشارهای روان­شناختی (مهار افکار منفی)

چند عامل روانی موثر بر عملکرد ورزشکار

فصل نه:

رابطه­ ورزش با سلامت روان

تاثیر ورزش بر افسردگی

اثرات ضد استرس ورزش

­سم ­زدایی ترکیبات زاید به ­دنبال استرس

افزایش آگاهی از شرایط جسمی

بهبود شرایط خواب و استراحت

افزایش توان مقابله با استرس و بیماری

 هورمون­ های درونی آرام­بخش (فرضیه­ اندورفین­ ها)

   خلوت­­ گزینی متناوب و خویشتن­ نگری

 کاهش انقباض عضلانی (انبساط عضلات)

 افزایش اعتماد به­ نفس و باور مثبت از خود

ورزش و بهبود خُلق و خُو

چه ورزش­ هایی مفیدند؟

  پژوهشی علمی

تاثیر ورزش بر حافظه

پرورش ذهن با ورزش

فصل ده:

  شرطی شدن و یادگیری

  مربی­گری

  چرا بیش­تر مربیان از این دانش برخوردار نیستند؟

    منابع

مقدمه  

تعریف ورزش

کلیه فعالیت­ های جسمانی که به ­منظور؛ رقابت، تفریح، تربیت و سلامتی انجام ­پذیرد

روان­شناسی ورزش

با حرف ه­ای شدن ورزش، برنامه­ ریزان و دست ­اندرکاران دنیای ورزش به ­دنبال آن هستند تا از آخرین دست ­آوردهای علمی برای عملکرد بهتر، بهره بگیرند. سال­ های زیادی است که ورزش از حالت سنتی خارج شده، و اگر ملتی از این قافله­ علمی عقب بماند، در جهان ورزش حرفی برای گفتن نخواهد داشت.

اعمال بشر از دو جنبه­ جسمی و روحی قابل بررسی می­باشد، و با توجه به نقشی که انگیزه ­های روانی در رفتار انسان دارند، روان­شناسی ورزش- که جدیدترین اطلاعات روان­شناختی روز را در اختیار علاقمندان قرار می­دهد – اهمیت خاصی می­ یابد. تئوری­ ها و پژوهش­ های جدید اساسا در حوزه های شخصیت، نگرش نسبت به ورزش، پرخاشگری در ورزش، اضطراب و استرس، نفوذ اجتماعی، انگیزش، خودباوری، کسب مهارت و… می­باشند.

به­ دلیل وجود شیوه­ های مختلف در به­ کارگیری روان­شناسی ورزش، و وجود فعالیت­ های متنوع در  فرهنگ­ های مختلف به نام ورزش، لازم است تا تعریف کم­ و بیش دقیقی از روان­شناسی ورزش، البته با قدری اختصار ارایه دهیم:

تعریف روان­شناسی ورزش:

روان­شناسی علم مطالعه­ رفتار انسان و روان­شناسی ورزش بررسی­ رفتار ورزشکاران و کاربرد یافته ­های روان­شناسی برای بهبود عملکرد و ارتقاء تندرستی آنان است. از زمینه­ های مهم مورد مطالعه­ روان­شناسی ورزش، آمادگی روانی ورزشکاران قهرمان، جهت شرکت در مسابقات می­باشد.

روان­شناسی ­­ورزش، محدوده­ ای­ از موضوعات شامل: «انگیزه­ پایداری، ملاحظات روان­شناختی در صدمات ورزشی و توان­ بخشی، روش­ های مشاوره با ورزشکاران، ارزیابی استعدادها، پیگیری تمرینات، خودباوری برای موفقیت، مهارت ورزشی، و روش­ های بالا بردن کارایی و مدیریت فردی و امثالهم» را در بر می­گیرد.

هر چند اغلب برداشت عمومی چنین است که روان­شناسی ورزش تنها مربوط به ورزشکاران حرفه ­ای می­باشد، اما این رشته­ تخصصی در برگیرنده­ محدوده­ وسیعی از موضوعات علمی، بالینی و کاربردی مربوط به ورزش و تمرینات است که شامل ورزش همگانی نیز می­شود.

دو زمینه اصلی در روان­شناسی ورزش وجود دارد:

اول: کاربرد روان­شناسی در بالا بردن انگیزه و کارآیی ورزشکار

دوم: تاثیر ورزش در بهبود سلامت عمومی و روانی ورزشکار

ضرورت روان­شناسی ورزش:

اضطراب یکی از مهم­ترین مشکلاتی است که انسان با آن دست به گریبان است، به ­­خصوص زمانی که پای رقابت در میان باشد. درگذشته کتاب­ ها و مقالات، بیش­تر به مسایل تخصصی رشته ­های ورزشی توجه داشتند، ولی طبق تحقیقات به ­عمل آمده بسیاری از عدم موفقیت­ های ورزشی، ریشه در علل روانی دارد.

روان­شناسی ورزش در دو دهه­ اخیر به شکل معناداری رشد و توسعه یافته است. گستره­ی دانش وابسته به این حوزه آن­قدر رشد کرده که به شاخه­ های متعددی نیز تقسیم شده. به مفهوم وسیع کلمه، روان­شناسی ورزش در برگیرنده­ جنبه­ های روان­شناختی، ورزش­ های رقابتی، تمرین، آمادگی ­­جسمانی، استراحت و پیشرفت مهارت­ های ­حرکتی می­باشد.

روان­شناسی ورزش به این سوال پاسخ می­دهد که چرا مدیران ورزشی برای رهبری یک تیم موفق باید نگران موضوعاتی­ فراتر از عملکرد بازیکنان باشند.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید

1 دیدگاه