چشم سوم

چشم سوم مفهومی متا­فیزیکی و رازگونه در عقاید معنوی شرقی است که به قسمتی از پیشانی که آن ­را چاکرا می‌­نامند نسبت داده می­شود. در معنویت جدید، چشم سوم نماد روشن‌بینی یا غرق شدن در خداوند با تجربه­ عمیق معنوی است که  با تجربه معنوی و روحانی مرتبط است. کسانی که ظرفیت استفاده از چشم سوم را رشد داده‌­اند به ­عنوان عارف یا صوفي شناخته شده‌اند.

نمادهای چشم سوم

در هندوئیسم – بودائسیم

در هندوئسیم و بودائسیم چشم سوم نماد روشن‌بینی است (موکشا و نیروانا) این نماد در پیکره ­نگاری (مجسمه ­سازی) هندی و جنوب شرقی آسیا با یک خال یا علامت روی پیشانی مرتاضان و حکیمان مثل شیوا (خدای ویرانی)، بودا نشان داده شده است. این نماد «چشم سوم» یا «چشم خرد» (معرفت) نامیده می­شود یا در بودائسیم آن­را urna می­نامند. در هندوئسیم عقیده براین است که باز شدن چشم سوم شیوا (خدای ویرانی) آخر دنیا است. خیلی از هندوها یک Tilak بین ابروهای­شان برای نمایش چشم می­گذارند.

در آموزش‌­های (آموزه‌های) غربی عقل و خرد

طبق آموزه­‌های غربی در مغز دو اندام کوچک به نام­‌های غده­ هیپوفیز و صنوبری وجود دارند. غده­ صنوبری توسط علم پزشکی به ­عنوان چشم  کوچک سوم شناخته شده است. این آموزش‌ها توضیح می­دهند که هیچ­کدام از این دو غده نه درحال نابودی و نه درحال رشدند بلکه ساکن و در حالت کمون هستند. در گذشته‌­های دور وقتی‌که انسان با دنیای درونش در ارتباط بود، این اندام‌ها ابزار دخول به این دنیا بود. براین اساس نظر انسان با سیستم سمباتیک با دنیای درونیش­ ارتباط برقرار مي­کرد.

چشم سوم در خیلی از هنرها مثل یوگا، هنرهای رزمی چینی مانند کونگ­نو،  شائولین و هنرهای رزمی ژاپنی مثل کاراته و آي­كي­دو که هر دو از فلسفه­ ذن سرچشمه می‌گیرند، به‌کار می­رود. در تائوئسیم و برخی هنرهای رزمی چینی، «آموزش چشم سوم» شامل تمرکز و توجه بر نقطه­ بین ابروها با چشم بسته در حالت‌های مختلف است. هدف اولیه تمركز فرد به  تغییرات روان­شناختی است كه در او اتفاق می­افتد. این آموزش برای توجه او بر قسمت‌های مخالف وجوه جسمی است. هنرآموزانی که چنین آموزشي را می‌بینند اغلب احساس فشار و سوزش بین ابروها و پیشانی­شان دارند.

به چشم سوم «چشم ذهن» هم گفته مي­شود که منظور در واقع همان چاکرای ششم است (بين دو ابرو تا بالاي پيشاني). این نقطه­ چاکرا به آسانی با نزدیک شدن چیزی به آن با انگشت یا هر شی دیگری یا فقط با روش تنفس درست خواه درهنرهاي رزمي، یوگا، ذن یا هرنوع مراقبه­ ديگر، تحریک می­شود. این تحریک باعث جاری شدن نیروی «کی» ki می­شود، که به فرد اجازه می­دهد که ارتعاش هرچیزی که اطراف اوست را احساس کند.

مبنای جسمی چشم سوم: غده­ صنوبری؟

بعضی‌ها از جمله Rick Strassman می­گویند که چشم سوم در واقع غده­ صنوبری ساکن است که میان دو نیمکره مغز قرار دارد. به عبارتی دیگر بخش‌هایی از مغز و غده­ صنوبری در خواب دیدن، مراقبه، بینایی و انواع دیگر آگاهی (شعور) که هنوز شناخته نشده­‌اند، نقش مهم و اساسی دارند.