خانواده

سپر جلوگیری از اعتیاد

سپر جلوگیری از اعتیاد - دکتر طباطبایی
نوشته شده توسط افشین طباطبایی

اعتیاد مثل هر ناهنجاری دیگری حاصل جوامع بشری است؛ ازاینرو نمی­توانیم با روش‌های انفعالی صرف جلوی گسترش آن را بگیریم. تاریخ نشان داده که آموزش و بالا بردن میزان شناخت و آگاهی مردم، خطر ناهنجاری‌های اجتماعی را (در همه­ زمینه‌ها) کاهش می­دهد.

عوامل متعددی در اعتیاد موثر هستند. این علل درهم بافته­ که بر یکدیگر تاثیر می­گذارند گاه در تعامل با یکدیگر منجر به شروع مصرف و سپس اعتیاد می­شوند. در نتیجه شناخت ریشه‌­ای علل و عوامل موجب می­شود تا بتوانیم به شکلی هدفمند روند پیشگیری را طراحی کنیم.

ناامنی محیط خانه، ارتباط ضعیف اغلب والدین با فرزندان، ستیزهای خانوادگی، خانواده‌های از هم گسیخته، فقدان ارزش‌­های مذهبی و اخلاقی، فقرمالی، فقر عاطفی و… احتمال ارتکاب به انواع بزهکاری ازجمله مصرف مواد مخدر را افزایش می­دهد. نوجوانانی که بمدام در کانون خانواده سرزنش، تحقیر و تخریب شخصیت می‌شوند، در خیلی از موارد صرفا برای تایید شدن از سوی دوستان (یعنی پذیرفته شدن در جمعی که به آنان مهر تایید به جای تحقیر بزند)، سعی می­کنند به هر شکلی با آنان همراهی کنند (بسیاری از بزهکاری‌ها در این دایره می‌گنجد). نوجوانان برای دیده شدن نیازمندند عضویت و تعلق داشتن به یک گروه و دسته‌ای را دارند، و اغلب پیوستن به گروه‌­هایی که مواد مصرف می­کنند، بسیار آسان است. بعضی از دوستی‌ها اساسا حول محور مصرف مواد مخدر شکل می­گیرد.

از طرفی دیگر فشارهای محیط مدرسه، افت تحصیلی، سرزنش‌های مکرر معلمان و مدیران و عدم توجه به نیازهای عاطفی و روانی آنان به خصوص هنگام بروز مشکلات، همه و همه زمینه ­ساز سوق دادن نوجوانان به سمت اعتیاد می­باشند. آموزش و اطلاع رسانی درباره مضرات مواد مخدر و انواع آن به خانواده‌ها وظیفه­ خطیری بر عهده­ مسوولان است، کانون خانواده باید آگاهی کاملی از جزییات و مشکلات مواد مخدر و اعتیاد داشته باشند. خانواده مامن و محل آرامش و مهد احساس امنیت انسان است و تا روزی که هر فرزندی به استقلال برسد از پیکره­ خانواده و مزایای آن بهرمند می­شود و حتی پس از جدا شدن از خانواده، کانون خانوادگی همچنان باید به ­عنوان پناهگاه و دژ محکمی برای زنان و مردان جوان باقی بماند و در موارد لزوم به آن‌ها انرژی معنوی مثبت و سازنده تزریق نماید، یعنی باید کانون خانواده موقعیت ممتاز خود را برای حمایت مادی، معنوی، عاطفی … حفظ کند.

یعنی اگر خانواده از شالوده و شیرازه­ محکم و نظامی صمیمی برخوردار باشد؛ به­ خصوص خانواده­‌هایی با پایه‌­های قوی مذهبی، فرزندانی که در چنین خانواده‌­ای بزرگ می­شوند مجهز به سپر جلوگیری از اعتیاد، سپری حفاظتی و امنیتی شخصی، برگرفته از عقاید و باورهای­شان هستند، چنین افرادی وقتی وارد جامعه می­شوند در برخورد با سختی‌ها –  مشکلات – مصائب و چالش‌­های مختلف زندگی از پا نمی‌نشیند و به­ سادگی میدان را خالی نمی­کند، چون اهل مبارزه و جنگیدن هستند.

هم­چنین خانواده سپر جلوگیری از اعتیاد است و دارای حریم امنیتی و حفاظتی می‌باشد. یعنی در برابر ویروس مخرب اعتیاد واکسینه شده‌­اند و مثل سپر جلوگیری از اعتیاد عمل می‌کند، در نتیجه دیگر لازم نیست پدر و مادر همواره نگران و دلواپس وضعیت فرزندشان باشند، چون او خود مواظب خودش است. چارچوب‌های فکری و ذهنی صحیح در خانواده‌ای با بنیان­­‌های اصولی رقم می­خورد. هر چه رابطه­ بین زن و مرد صمیمی‌تر و بر مبنای احترام و محبت و گذشت (سه ستون اصلی خانواده) بیشتری بنا شده باشد نظام آن خانواده مستحکم­تر است، در نتیجه فرزندانی با ساختار فکری محکم و چاچوب­‌های ذهنی قوی تربیت می­کند، که در برابر معضلات اجتماعی به سادگی از خطوط قرمز خود عدول نمی­کنند. خانواده پایگاه امنی است، خانواده پادگان و دژ مستحکمی برای انسان­ فراهم می­کند، خانواده دژ و سپر جلوگیری از اعتیاد است. در نتیجه ابتدا باید امکان آموزش لازم را برای پدران و مادران فراهم نمود.

درباره نویسنده

افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی. نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی - روانشناختی - مشکلات جوانان. مربی مثبت‌اندیشی. شعار او این است: رهبر ارکستر زندگی خود باشید

دیدگاهتان را بنویسید